Tεύχος 71

"Επιγραφή της Ελευσίνας". Στήλη από πεντελικό μάρμαρο στην οποία αναγράφονταν -ανάμεσα σε άλλες πληροφορίες- οι τεχνικές προδιαγραφές για τη σύνδεση και την κατασκευή των μπρούντζινων συνδέσμων που θα τοποθετούνταν ανάμεσα στους σπονδύλους των κιόνων του Ιερού της Ελευσίνας. Αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα ευρωπαϊκά πρότυπα! (4ος αιώνας π.Χ. - Μουσείο Ελευσίνας)"Επιγραφή της Ελευσίνας". Στήλη από πεντελικό μάρμαρο στην οποία αναγράφονταν -ανάμεσα σε άλλες πληροφορίες- οι τεχνικές προδιαγραφές για τη σύνδεση και την κατασκευή των μπρούντζινων συνδέσμων που θα τοποθετούνταν ανάμεσα στους σπονδύλους των κιόνων του Ιερού της Ελευσίνας. Αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα ευρωπαϊκά πρότυπα! (4ος αιώνας π.Χ. - Μουσείο Ελευσίνας)     Οι Ολυμπιακοί Αγώνες

               του 2004

  και η Στήλη της Ελευσίνας

Ανακινείται ξανά στις μέρες μας το ζήτημα της διοργάνωσης των ολυμπιακών αγώνων του 2004! Προτείνεται η σύσταση εξεταστικής επιτροπής που θα διερευνήσει τους λόγους εκτίναξης του κόστους των αγώνων στα 13 δις ευρώ αντί των τεσσάρων δις που είχαν προϋπολογιστεί!

Μου έρχεται λοιπόν στο νου η στήλη του Ιερού της Ελευσίνας με εκείνη τη συγκλονιστική της διαφάνεια! (βλ: Αφιέρωμα στην Πιστοποίηση, σελ.10)

Δεν θρέφω την καχυποψία. Σε όλα τα μεγάλα δημόσια τεχνικά έργα είναι εύκολο να ξεφύγει ο προϋπολογισμός από το πλήθος των απρόοπτων που πάντοτε τυχαίνουν. Μόνο που στα ολυμπιακά έργα της Αθήνας δεν γνωρίζουμε επακριβώς ούτε το πόσο; ούτε το πού; Ακόμα και σήμερα, δέκα χρόνια μετά, δεν ξέρουμε ποιοι κέρδισαν και πόσα.

Κι εδώ έρχεται στο μυαλό μου εκείνη η θολή αναθεώρηση του Συντάγματος που είχε συντελεστεί (αν και κυοφορούνταν χρόνια) λίγο πριν τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Τι εξυπηρέτησε αλήθεια εκείνη η αναθεώρηση του 2001;

Νοητικό αντίβαρο και πάλι, στη σύγχρονη αθλιότητα, η Στήλη της Ελευσίνας· που άρχιζε με την επίκληση: «ΘΕΟΙ», αλλά παράλληλα θέσπιζε και αναλυτικότατα τεχνικά κριτήρια! Που χάρασσε τους υπεύθυνους και τους εγγυητές του έργου, πάνω στο μάρμαρο! Που όριζε ποινές για τους παραβάτες!

Εμείς όμως τώρα, ας φτιάξουμε μια... ανθυποεπιτροπή ώστε να ερευνηθεί βαθιά το ζήτημα των ολυμπιακών έργων και ο λόγος που αυτά τα έργα σήμερα σαπίζουν. Παράλληλα οι βουλευτές μας θα μεριμνήσουν για τη συνταγματική αναθεώρηση της νέας δεκαετίας (2016). Θα ονομαστεί: Αναθεώρηση της κουρελούς. Γιατί η ιστορία και η συχνότητα των συνταγματικών αναθεωρήσεων –λένε οι συνταγματολόγοι– αποτυπώνει και το «ποιόν» του έθνους μας. Ο ιστορικός του μέλλοντος λοιπόν θα κρίνει ανάλογα.

          Όπως στην κρίση των αιώνων θα μένει πάντοτε και η Στήλη της Ελευσίνας.

Ας θαυμάσουμε επιτέλους λοιπόν κι εμείς οι νεοέλληνες σπηλαιάνθρωποι, τα τότε σπουδαία.

Και μια λεπτομέρεια:

Γνωρίζουμε πως αυτή η προσήλωση σε πρότυπα αυστηρότατα γέννησε, κατά την περίοδο ακμής του 5^ου αιώνα, τον Παρθενώνα και την κλεινή αθηναϊκή δημοκρατία. Όμως η Στήλη της Ελευσίνας χρονολογείται το 337 π.Χ., πολύ αργότερα από την ακμή του 5ου αιώνα. Και εδώ βρίσκεται το μεγαλειώδες παράδοξο. Έναν χρόνο νωρίτερα –το 338– οι Αθηναίοι είχαν χάσει, με τη μάχη της Χαιρώνειας, τον πόλεμο ενάντια στους Μακεδόνες. Η πόλις – κράτος είχε νικηθεί και εξαφανιζόταν οριστικά από το προσκήνιο της ιστορίας! Ο λαμπρός πολιτισμός της πόλης – κράτους, είχε πλέον καταρρεύσει. Παρόλα αυτά, ακόμα κι όταν βλέπουν το οικοδόμημά τους να έχει καταρρεύσει, οι Αθηναίοι συνεχίζουν να επικαλούνται την προσήλωση στους τεχνικούς κανόνες και στους νόμους τους, σαν τη μόνη οδό επιβίωσης. Και συνεχίζουν επίσης και να ορκίζονται στους θεούς τους, όταν πια το δωδεκάθεο φαντάζει αφελές και νικημένο.*

Γιατί γνώριζαν οι Αθηναίοι –και σε αυτό είχαν δίκιο– πως ούτε οι θεοί, μα ούτε και οι νόμοι ευθύνονταν για την καταστροφή τους.

Αυτό που έφταιξε, και δεν το αντιλήφθηκαν εγκαίρως, ήταν πως η ομάδωση στα πλαίσια της πόλης – κράτους δεν ήταν πια βιώσιμη. Μόνος δρόμος σωτηρίας τους απέναντι στις νέες συνθήκες θα ήταν η ένωση όλων τους –όλων μαζί των Ελλήνων– κάτω από έναν κοινό στόχο. Ό,τι δηλαδή συναποτελεί την εθνική συνείδηση και κυοφορείται ημιτελές έως τις μέρες μας! Αυτή η α–ναδελφικότητα που φθάνει έως το σήμερα, θα αποτελέσει και την αφορμή για το αντίστοιχο κείμενο του επόμενου τεύχους.

                                                                                                                                                                                                                                                                                              Καραπαναγής Αποστόλης

*Εξάλλου ο Πλάτωνας, περ. 427-347, έχει ήδη εισαγάγει τα σπέρματα ενός μελλοντικού μονοθεϊσμού.